Emre ERGÜL
Küresel piyasalar Evergrande tansiyonu yaşıyor 2018 de dünyanın en kıymetli emlak şirketi olan Şirinevler escort fakat COVID 19 pandemisiyle 2021 de düşüşe geçen Çinli Evergrande Group un iştiraki yuan cinsi tahvilinin geri ödemesini gerçekleştiremeyince uzmanlara nazaran iflas yoluna girdi
Evergrande yle ilgili son gelişme ortalarında Ataköy escort eski CEO Şia Hacun ve eski finans işveren Pan Darong un da olduğu 10 yöneticinin tutuklanması oldu Foreign Policy mecmuasından James Palmer tutuklanmaları Çin’in emlak kesimi Çin’in GSYİH’sının yüzde 30’unu Bakıröy escort oluşturuyor
Çin mümkün bir batış için günah keçileri arıyor Daha çok insan mahpusa girer diye yorumlarken The New York Times gazetesi Evergrande nin neden batmaması gerektiğini şöyle özetledi Dünyanın en büyük ikinci iktisadı Çin son 10 yılda global ekonomik büyümenin yüzde 40 ından fazlasına kaynak oldu Bu oran ABD de yüzde 22 Euro Bölgesi nde yüzde 9 du Çin’de tüketici harcamalarındaki düşüş Amerikan teknoloji firmaları ve Avrupalı lüks eser kümeleri üzere burada iş yapan şirketlere ziyan veriyor
Daha zayıf bir Çin iktisadı birebir vakit da petrole minerallere ve endüstrinin öbür yapı taşlarına olan iştahın da azalması manasına geliyor Çin Amerika Birleşik Devletleri’nin en büyük ticaret ortaklarından biri ve her yıl milyarlarca dolarlık Amerikan mahsulü ve makinesi satın almakta
S P 500 endeksi son vakitlerde Çin ekonomisindeki külfet işaretlerinin ortasında üst üste üç hafta boyunca düştü Global gayrimenkul piyasasıyla ilgili evraklar yayınlayan CoopWB da Potansiyel bir çöküş sadece Evergrande’nin kıymetli bir patron ve konut piyasasına katkıda bulunduğu Çin’i sarsmakla kalmayacak tıpkı vakitte global olarak da dalgalanabilir diye ihtarda bulundu Art arda gelen tesir işten çıkarmalar konut piyasasındaki çöküntüler ve Çin’de kaçınılmaz olarak global kıyılara dokunacak ekonomik düşüş manasına gelebilir
CoopWB idaresine nazaran ABD emlak piyasasına direkt tesirler muhtemelen sonlu olur fakat Çin’in ABD gayrimenkullerine olan talebinin azalması yoluyla dolaylı tesirler yaşanabilir
2021 de 65 milyar dolar 2022 de 15 7 milyar dolar ziyan açıklayan şirketin toplam borç yükü 2022 sonu prestijiyle 330 milyar dolara çıktı Hong Kong Borsası nda Temmuz 2020 de pay başına 25 80 Hong Kong dolarından süreç gören payları bu hafta 0 43 HK dolarına kadar geriledi Yurt içinde iflas muhafazasına başvuran şirket ABD de de iflas müdafaası için mahkemeye başvurdu
Evergrande nin Çin in GSYH sinin yüzde 2 si kadar borcu var
Evergrande nin 2022 sonunda 2 4 trilyon yuana yaklaşık 330 milyar dolar ulaşan toplam borç yükümlülüğünü duyurdu Bu sayı Çin’in gayrisafi yurtiçi hasılasının GSYH yaklaşık yüzde 2’sine denk geliyor Şirket vadesi geldiği halde ödeyemediği için temerrüde düşen 12 6 milyar yuan 1 7 milyar dolar dış borcu nedeniyle alacaklıların açtığı çok sayıda davayla karşı karşıya bulunuyor Şirket 18 Temmuz da 2021 ve 2022 pay kayıplarını açıkladı Yapılan açıklamaya nazaran şirket 476 milyar yuanı 2021 de 105 9 milyar yuanı 2022 de olmak üzere iki yılda toplam 581 9 milyar yuan bir öteki deyişle 81 milyar dolar kaybetti
4 soruda Çin iktisadı ve gayrimenkul piyasası
1 Çin gayrimenkul piyasasında neler oluyor Çin iktisadı 2021 e kadar daima büyüyen konut piyasasından besleniyordu Lakin nüfusun eskisi üzere artmamaya başlayıp konut talebinin azalması ve COVID 19 pandemisi her şeyi değiştirdi Krediler ödenemedi borçlar birikti konut fiyatları çakıldı
2 Durum ne kadar berbat Paydaşların toplam borcu 390 milyar doları aştı Ekonomistler Çin in ekonomik büyüme iddialarını yüzde 5 lik gayenin altına düşürdü Yabancı yatırım ikinci çeyrekte bir yıl öncesine kıyasla yüzde 80 düştü
3 Hangi şirketler tehlikede 2021 de 300 milyar dolar ziyan açıklayan Evergrande birinci sırada Onu 7 6 milyar dolar kayıp bildiren ülkenin en büyük gayrimenkul şirketi Country Garden izliyor
4 Pekin ne yapıyor 50 den fazla inşaat şirketi borcunu ödeyemeyeceğini duyurdu Hükümet yakın vakitte harcamaları ve yatırımları teşvik etmeyi amaçlayan programların ana çizgilerini çizdi lakin detaylar net değil Çin Merkez Bankası birçok kurumsal kredi için kullanılan bir yıllık kredi faiz oranını düşürdü fakat ipoteklerin fiyatlandırılmasında kullanılan beş yıllık faiz oranını değiştirmedi Ekonomistler daha agresif atılımlar bekliyorlardı
Ödeme yapamadı Varlık İdare Ünitesi soruşturuluyor
Evergrande ye ait borç krizinde piyasaların korktuğu başına geldi Kümenin Çin anakara merkezli iştirakı Hengda Real Estate Group ismindeki iştiraki 4 milyar yuanlık 547 milyon dolar tahvilde 25 Eylül tarihli anapara ve faiz ödemesini yapamadı
Yaşanan gelişme sonrası Evergrande payları yüzde 21 8 kıymet kaybetti Şirketin varlık idaresi iştiraki Evergrande Finansal Varlık Yönetimi nin de gölge bankacılık faaliyetlerine yöneliksoruşturulduğu belirtildi Şirket 30 Ekim de Hong Kong da görülecek birinci dava duruşmasına kadar alacaklılarıyla muahedeye varamazsa borçları karşılığında varlıkları haczedilmeye başlanabilir
Evergrande’nin işvereninden haber alınamıyor
Çin’de son iki ayda dışişleri ve savunma bakanları ortadan kaybolmuştu Bu sefer Evergrande’nin işvereninden haber alınamadığı belirtildi Amerikan Bloomberg haber ajansı Evergrande’nin işvereni Hui Ka Yan’in gözaltına alındığını tez etti Argümana nazaran bu ay başında Çin polisi tarafından gözaltına alınan Hui bilinmeyen bir yere götürüldü
Çin emlak şirketleri son 9 ayın en büyük düşüşünü yaşadı
Çin in gayrimenkul payları Evergrande nin mümkün bir tasfiyesine yönelik tasalarla birlikte 9 ayın en büyük düşüşünü yaşadı Bloomberg Intelligence emlak payları ölçümü hafta başında yüzde 7 1 düşerek bu yılki kıymet kaybını neredeyse 56 milyar dolarlık bir kayba taşıdı
Evergrande yüzde 22 düşerken Çin Aoyuan Group Ltd payları 18 ay ortadan sonra süreç görmeye başladıktan sonra rekor yüzde 72 lik düşüş yaşadı Devlet Lideri Şi Cinping in Konutlar yaşamak içindir spekülasyon için değil kelamlarıyla harekete geçen düzenleyici kurumlar gayrimenkul şirketlerine borç kısıtlamaları getirecek
120 bin bireye istihdam sağladı yılda 600 bin konut üretiyordu
Evergrande 1996’da Hengda Grup ismiyle Çin’in güneyindeki Guangcou kentinde kuruldu Büyük kentlerde büyük ölçekli konut ve kentsel dönüşüm projelerine yatırım yapıldı 2009 da Hong Kong Borsası’ndaki halka arzında 722 milyon dolar yatırım toplayan şirket 2018’de inşaat bölümünde dünyanın en çok gelir elde eden şirketi oldu
Çin genelinde 280’den fazla kentte bin 300’den fazla proje gerçekleştiren şirkette 120 binden fazla kişi çalışıyor Yılda yaklaşık 600 bin konut üreten şirket Çin’de konut arzının kıymetli bir kısmını karşılıyordu Şirket ayrıyeten ülkenin en büyük futbol kulüplerinden biri olan Guangzhou FC’nin sahibidir